تاریخ عقل وتعقل همزاد تاریخ بشری  است . وجه ممیز انسان از موجودات دیگر، عقل او است، و آدمی با تعقل به حیات انسانی خویش ادامه می دهد. به فرموده امام علی علیه السلام : الانسان بعقله (انسان به عقل خود انسان است) و باز می فرماید» اصل الانسان لبه (اصل انسان خرد او است) بنابراین تاریخ تعقل با پیدایش آدم آغاز می شود.